Η εργασία αυτή έχει ως θέμα την προώθηση της συμπεριληπτικής εκπαίδευσης στο άτυπο περιβάλλον του Μουσείου. Συγκεκριμένα, πραγματεύεται το πώς τα άτυπα περιβάλλοντα μάθησης και συγκεκριμένα το Μουσείο μπορεί να προωθήσει τη συμπεριληπτική εκπαίδευση. Ο χώρος της σύγχρονης εκπαιδευτικής έρευνας διακατέχεται συχνά από το ενδιαφέρον για τη διδασκαλία και τη μάθηση σε άτυπα περιβάλλοντα μάθησης καθώς έχει καταγραφεί βιβλιογραφικά πως η διδασκαλία σε άτυπα περιβάλλοντα μάθησης εκτός του παραδοσιακού χώρου του σχολείου όπως είναι το Μουσείο δύναται να βοηθήσει και στην παροχή ίσων ευκαιριών στη διδασκαλία, στη μάθηση και στην κοινωνικοποίηση όλων των μαθητών αυξάνοντας τη συμμετοχή τους στις εκπαιδευτικές δραστηριότητες που λαμβάνουν χώρα μειώνοντας ταυτόχρονα τον αποκλεισμό τους από τα εκπαιδευτικά δρώμενα.                                         

Η εργασία αυτή αποτελείται από τέσσερα μέρη. Στο πρώτο μέρος γίνεται μια εισαγωγή αναφορικά με την ετερότητα που παρουσιάζει το σύγχρονο σχολείο σήμερα, την ευθύνη των εκπαιδευτικών απέναντι στη νέα πολυποίκιλη πραγματικότητα ως πρόκληση για βελτίωση και την επιταγή για ανάπτυξη της συμπεριληπτικής εκπαίδευσης μέσα από τα άτυπα περιβάλλοντα μάθησης και ειδικότερα μέσα από το Μουσείο ως επιτυχημένη πρακτική συμπερίληψης. Στο δεύτερο μέρος πραγματοποιείται βιβλιογραφική ανασκόπηση στην οποία παρουσιάζονται και αναλύονται κριτικά δημοσιευμένες μελέτες και θεωρίες σχετικά με τα άτυπα περιβάλλοντα μάθησης και δη το Μουσείο και τη  συμβολή τους στην ισότιμη συμμετοχή στη μάθηση από όλους τους μαθητές που προϋποθέτει η συμπεριληπτική εκπαίδευση. Έπειτα, στο τρίτο μέρος αναπτύσσεται μια μελέτη περίπτωσης που αφορά το 67^ο Δημοτικό Σχολείο Θεσσαλονίκης  και συγκεκριμένα τους μαθητές της Γ1 τμήματος της Γ΄ τάξης Δημοτικού για να εξετασθεί εν προκειμένω πώς οι μαθητές αυτοί στο μουσειακό περιβάλλον συμμετέχουν ισότιμα στις εκπαιδευτικές δραστηριότητες. Συγκεκριμένα, οι μαθητές αυτοί επισκέπτονται σε μηνιαία βάση μουσεία της πόλης της Θεσσαλονίκης κάνοντας οργανωμένες εκπαιδευτικές ξεναγήσεις, συμμετέχοντας σε εκπαιδευτικά προγράμματα, λαμβάνοντας μέρος σε εκπαιδευτικά εργαστήρια κατόπιν πρωτοβουλίας του εκπαιδευτικού της τάξης έχοντας ο ίδιος πάρει την έγκριση και μάλιστα την αμέριστη ενθάρρυνση από τον διευθυντή του σχολείου. Κα τέλος στο τέταρτο μέρος εξάγονται τα συμπεράσματα βάσει της βιβλιογραφίας και του παραδείγματος της έρευνας πως η διδασκαλία στο Μουσείο και η δημοκρατικά μορφωτική αποστολή του,  συνεισφέρει σημαντικά προς την παροχή πιο συμπεριληπτικής εκπαίδευσης.

This paper has as a subject the development of inclusive education in informal learning environments as the Museum.  The paper is about how informal learning environments, and in particular a Museum, can promote inclusive education. The area of educational research is significantly occupied by the intense interest in teaching and learning in informal learning environments and specifically in the Museum area. In addition, it has been bibliographically recorded that teaching in informal learning environments outside the traditional area of the school such as a Museum can also help to provide equal opportunities in the teaching, learning and socialization of all children by increasing their participation in all the educational activities that they take place and reducing their exclusion from the school events.

This paper consists of four parts. The first part attempts to make an introduction to the modernity of the contemporary school, the responsibility of teachers towards the new multi-faceted reality as a challenge for school improvement and the imperative for the development of inclusive education through informal learning environments and more specifically in the Museum as a successful practice of educational inclusion. In the second part a bibliographic review is presented in which are presented and analyzed critically published studies and theories on the informal learning environments, namely the Museum and their contribution to the equal participation in learning by all pupils, which presupposes inclusive education. Afterwards, in the third part there is a case study on the 67th Primary School of Thessaloniki, and in particular the students of the 3^rd Grade, is being developed in order to examine how these pupils participate in the educational environment equally in the museum environment. In particular, these students visit museums of the city of Thessaloniki on a monthly basis, organizing educational tours, taking part in educational programs and taking part in educational workshops on the initiative of their class teacher after having obtained the approval and the encouragement from the school head. Finally, in the forth part the case study shows that teaching in the museum on the basis of its democratic educational mission contributes significantly to provide more inclusive education.